کربن فعالذغال اکتیو معمولا از ذغال سنگ قهوه ای - ذغال چوب یا پوسته نارگیل درست می شود . میزان مرغوبیت ذغال اکتیو بستگی به نحوه ی سوزاندن آن دارد . که این نحوه ی سوزاندن در تعداد منفذ هایی که در ذغال اکتیو شکل می گیرد نقش بسزایی دارد . ملاک مرغوبیت کربن فعال میزان ید آن میباشد . هرچه میزان ید آن بالاتر باشد فعالیت و در نتیجه منفذ های آن زیادتر می باشد . کربن فعال را قبل از اینکه در آکواریوم قرار دهدید در اب مقطر بخیسانید این کار باعث می شود تا خاکستر موجود بر روی ذغال اکتیو که شامل آهن و اکسید کلسیم می باشد گرفته شود . خاکستر بر روی کربن موجب کاهش فعالیت کربن و همچنین بالارفتن ph آب به مرور زمان خواهد شد .معمولا کربن های فعالی که از ذغال سنگ ساخته می شوند منافذ بیشتر و ریزتری دارند و به خاطر همین قادر به جمع آوری مواد زائد زیادتر و کوچکتری می باشند ، و در نتیجه مرغوبتر هستند .فواید استفاده از کربن فعال یا ذغال اکتیو1. جمع آوری ذرات معلق در اب و در نتیجه شفافیت آب آکواریوم ، و همچنین گرفتن گاز های مضر در آکواریوم .2. حذف مواد آلی و آلاینده ها ی آلی ، اسیدهای آلی ، پروتئین ها ، هورمون ها ، ترکیبات آنتی بیوتیک ، ترکیبات آلی و همچنین انواع مختلف مواد شیمیایی ، داروها ، فلزات و مواد معدنی باشد.3. از بین بردن کلر و همچنین بوی بد آب ناشی از پس ماند ها و ...به یاد داشته باشید که ذرات جذب شده توسط کربن از بین نمی روند . بنابراین ذغال اکتیو پس از مدتی باید تعویض گردد .به منظور استفاده کربن فعال حتما باید در مسیر جریان آب قرار بگیرد و استفاده از آن زیر بستر چندان مفید نیست . شما می تواند ذغال اکتیو را در فیلتر های داخلی و یا خارجی آکواریوم و همچنین می توانید آن را در توری پارچه ای قرار داده و در گوشه اکواریوم قرار دهید .کربن فعال عناصری مانند آهن ، منگنز ، مولیبدن ، کادمیم ، روی و دی اکسید کربن را بصورت ناچیز جذب می کند .کار زغال به این صورت هست که زغال حاوی سوراخهای بسیار بسیار ریزی هست که آب و هوا میتواند از آن عبور کند ؛ بر اثر این عبور ذرّات معلّقی که در آب وجود دارد داخل این خلل و خرج گیر می کنند و آب زلال تری از آن طرف بیرون می آید.زغال از یک چیز تشکیل شده که آن هم کربن است . کربن خاصیت ترکیبی بالایی با موادّ سمی مختلف دارد ( چه در آب و چه تو هوا ) در هر دو مورد وقتی از درون این سوراخ های ریز عبور می کنند موادّ سمّی در سطح وسیعی با کربن تماس دارند و به راحتی ترکیب می شوند و از آنطرف موادّ بی خطر یا در بعضی موارد هیچ چیزی بیرون نمی آید.دقیقاً مثل طرز کار ریه انسان که پر از کیسه های هوایی بسیار کوچکی است که سطح تماس رو با مویرگ ها بیشتر کرده و باعث جذب اکسیژن و دفع co2 می شه. زغال هم با سوراخ های بسیار ریزی که داره همین کار رو می کنه. بر اثر عبور آب از زغال بوی آب گرفته میشه و آب زلال می شه و حتّی توی فیلتر های تصفیۀ آب آشامیدنی هم از زغال استفاده می شه، به عنوان مثال شما یک فیلتر مارک "breta" که در پارچ های تصفیه آب برای منازل استفاده می شه رو بررسی کنید، خواهید دید که یکی از مواد تشکیل دهنده اون زغال اکتیو شده هست. و یا در ماسک های ضد شیمیایی که در جنگ هم از اونها استفاده می شد، تنها ماده موجود زغال اکتیو شده هست که با مواد سمّی ترکیب می شه و مادّه بی خطر تولید می کنه.امّا فرق زغال اکتیو شده و زغال معمولی در اینه که زغال در فرایند تولید با مواد مختلفی واکنش می ده و در ضمن بسیاری از خلل وخرج موجود در اون با موادّ مختلف پر می شه.زغال اکتیو زغالی است که کاملاً دارای خلل و خرج سالم بوده و با هیچ ماده ای واکنش نداده.بعد از 1 ماه استفاده، ذغال شما دیگه اکتیو نیست و شما مجبور به تعویض آن خواهید بود.