گربه‌های خانگی با نام علمی «Felis catus» از تبار گربه‌سانان کوچک هستند. منشأ و نژاد اصلی گربه‌های امروزی، به گربه‌های وحشی آفریقایی (Felis lybica) برمی‌گردد. شواهد باستان‌شناسی از حدود 9.500 سال پیش، حضور گربه‌ها را در جوامع انسانی و در نواحی مدیترانه‌ای مثل قبرس تأیید می‌کند.
در مصر باستان، گربه‌ها جایگاه نمادین داشتند و در نظام اسطوره‌ای با «ایزدبانو باستِت» پیوند دارند. همچنین، نقش گربه‌ها در کنترل آفات و جوندگان، آن‌ها را به همراهانی ارزشمند در تمدن‌های کشاورزی تبدیل کرد. به طور کلی، گربه‌ها به تدریج در فرهنگ‌های مختلف جهان گسترش پیدا کرده‌اند.
فرایند اهلی‌سازی گربه، یک روند تدریجی و بدون دخالت مستقیم انسان بود که با انتخاب طبیعی شکل گرفت. در وهله اول، گربه‌های وحشی جذب منابع غذایی اطراف سکونت‌گاه‌های انسانی شدند. گربه‌هایی که رفتار اجتماعی‌تر داشتند و حمله نمی‌کردند، در کنار انسان باقی ماندند. این انتخاب رفتاری، باعث وجود آمدن صفات اهلی در نسل‌های بعدی گربه‌ها شد.
بر خلاف بسیاری از حیوانات اهلی، اهلی‌سازی گربه از طریق پرورش انتخابی سیستماتیک نبود. طبق آمار موثق، ژن‌های مرتبط با ترس و تهاجم در گربه‌های اهلی، نسبت به گونه‌های وحشی کمتر شده‌اند. همچنین، تحقیقات ژنتیکی نشان داده‌اند که تغییرات اندکی در ژنوم گربه‌های اهلی نسبت به اجداد وحشی آن‌ها وجود دارند.
با این اوصاف، گربه‌های امروزی نقش مهمی در رفتار اجتماعی‌تر و تحمل بیشتر نسبت به انسان بازی می‌کنند. این فرایند باعث خلق حیوان منحصربه‌فردی شد که حالا هم استقلال رفتاری دارد و هم با انسان ارتباط می‌گیرد.
نژادهای گربه بر اساس ویژگی‌های فنوتیپی مثل طول مو، شکل سر، رنگ چشم، و الگوی پوشش طبقه‌بندی می‌شوند. انجمن‌های بین‌المللی از جمله CFA و FIFe بیش از ۷۰ نژاد رسمی گربه را ثبت کرده‌اند. هر نژاد، ویژگی‌های رفتاری، فیزیولوژیکی و ژنتیکی منحصربه‌فردی دارد که باعث تفاوتش می‌شود.
از جمله نژادهای معروف گربه‌ها:
در فرهنگ ایران باستان، گربه‌ها موجوداتی محترم و نشانه‌ای از آرامش، نظافت و هوشیاری بودند. در منابع زرتشتی، گربه‌ها به‌عنوان حیواناتی ذکر شده‌اند که توانایی دفع آفات و محافظت از منابع غذایی را دارند. ضمناً در آن دوران، گربه‌ها نقش مهمی در ساختار خانواده‌های روستایی و کشاورزی داشتند.
گربه‌ها در دوران اسلامی هم جایگاه ویژه‌ای داشتند. احادیث متعددی وجود دارند که انسان‌ها را به رعایت حقوق حیوانات از جمله گربه‌ها دعوت می‌کنند. از طرفی، در هنر نگارگری ایرانی، تصویر گربه در کنار شاعران و عارفان دیده می‌شود. در نتیجه، این حیوان به‌عنوان نماد آرامش و تفکر، در فرهنگ ایرانی تثبیت شده است.
گربه‌ها از دوران باستان، بخشی از نظام زیستی سکونت‌گاه‌های ایرانی بوده‌اند. آن‌ها در کنترل جمعیت موش‌ها و حفاظت از محصولات کشاورزی نقش کلیدی داشتند. حضور آن‌ها در کاروانسراها و انبارهای غله، نشان‌دهنده نقش عملکردی این حیوان در اقتصاد سنتی ایران بود.
در متون ادبی مثل آثار سعدی و حتی ایرج‌میرزا، به‌صورت نمادین و گاهی مستقیم به گربه اشاره شده است. بیت: «از صلح میان گربه و موش، بر باد رود دکان بقال» یکی از همین نمونه‌هاست. در مجموع، نقش فرهنگی و عاطفی گربه در خانواده‌های ایرانی، تا امروز حفظ شده و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
گربه‌ها، چرخه زیستی مشخص و وابسته به نوع تغذیه، نژاد و شرایط محیطی دارند. نکته مهم اینکه بلوغ جنسی در آن‌ها بین ۵ تا ۹ ماهگی اتفاق می‌افتد. باروری بالا، عمر متوسط ۱۲ تا ۱۵ سال و مراحل رشد قابل تمایز از ویژگی‌های زیستی این حیوان هستند.برای تامین غذای و وسایل مورد نیاز گربه حتما از پت شاپ گربه خرید خود را انجام دهید.
نگاهی به چرخه زندگی گربه‌ها:
نگهداری گربه‌ها به‌دلیل ویژگی‌های زیستی، رفتاری و فیزیولوژیکی، با سایر حیوانات خانگی مثل سگ‌ها، خرگوش‌ها یا پرندگان متفاوت است. در ادامه، به 4 تفاوت اساسی در نگهداری گربه نسبت به سایر حیوانات خانگی اشاره کرده‌ایم:
گربه‌ها برخلاف سگ‌ها، موجودات مستقلی‌اند. مثلاً برای انجام امور روزمره مثل استفاده از جعبه خاک یا نظافت شخصی نیاز به آموزش خیلی زیاد ندارند. این ویژگی، آن‌ها را به گزینه‌ای مناسب برای افراد پرمشغله یا ساکن آپارتمان تبدیل می‌کند.
گربه‌ها گوشت‌خواران اجباری هستند. به همین دلیل است که غذای گربه درصد بالایی از پروتئین حیوانی را در خود دارد. این در حالی است که بسیاری از حیوانات خانگی از رژیم‌های گیاهی یا ترکیبی استفاده می‌کنند.
گربه‌ها نسبت به تغییرات محیطی بسیار حساس‌اند. جابه‌جایی، صداهای بلند یا تغییر چیدمان منزل، باعث بروز استرس یا اختلالات رفتاری در آن‌ها می‌شود. این در حالی است که حیوانی مثل سگ، تحمل بیشتری نسبت به تغییرات محیطی دارد.
گربه‌ها به‌صورت ذاتی به نظافت روزانه عادت دارند و زمان قابل توجهی را صرف تمیز کردن بدنشان می‌کنند. برخلاف سگ‌ها، گربه‌ها معمولاً نیازی به حمام‌کردن دوره‌ای ندارند؛ مگر در شرایط خاص پزشکی یا آلودگی شدید. برای دسترسی به لوازم بهداشتی و نگهداری گربه‌ها می‌توانید به دسته‌بندی پت شاپ در تهران سر بزنید!
برای نگهداری اصولی گربه، باید با نیازهای رفتاری، تغذیه‌ای و بهداشتی آن آشنا باشید. انتخاب بستر مناسب، واکسیناسیون دوره‌ای، تغذیه متعادل و توجه به سلامت روانی، از بایدهای نگهداری این حیوان خانگی هستند. همچنین، شناخت نژاد، ویژگی‌های خلقی و نیازهای فیزیولوژیک گربه، به بهبود کیفیت زندگی آن‌ها کمک می‌کند.
در این صفحه از مجله پت خرید، اطلاعات کاملی درباره رفتارشناسی، تغذیه، آموزش و مراقبت‌های دامپزشکی گربه‌ها وجود دارند. همچنین، انواع غذای خشک گربه در مجموعه پت خرید موجودند تا علاوه بر نگهداری آسان، از سلامت گربه‌تان هم مطمئن شوید!
سحر خدیوی10 آذر 1400 
سحر خدیوی30 آبان 1400 
